Themamiddag Koninklijke Visio & Durf te vragen

Verslag themamiddag 19 februari 2020 KBO’s Dinther en Heeswijk

Op de themamiddag van 19 februari kwamen voor een gehoor van bijna 50 personen twee heel verschillende onderwerpen aan de orde: Koninklijke Visio en “Durf te vragen”.

Koninklijke Visio
Getipt door een ervaringsdeskundige van KBO-Dinther hebben wij Koninklijke VISIO, het expertisecentrum voor slechtziende en (doof)blinde mensen, uitgenodigd aan onze senioren te komen vertellen wat Visio biedt. Eefke van Gerven (oogonderzoek) en Astrid Janssen (revalidatie) van Visio namen daartoe het eerste deel van de middag voor hun rekening. Uitgangspunt van hun werk is hulp te bieden aan slechtziende mensen om zo zelfstandig mogelijk te kunnen leven.
Het betreft mensen die bij een juiste correctie met bril of contactlenzen een gezichtsscherpte van maximaal 30% hebben en/of een gezichtsveld dat beperkt is tot maximaal 30 graden rondom.  
Zij vertelden over de meest voorkomende oogaandoeningen staar, glaucoom, macula degeneratie en (diabetische) retinopathie. Gevolgen daarvan kunnen zijn: problemen bij herkenning of mobiliteit, miscommunicatie, isolement, wantrouwen, verlies van grip op het eigen leven en het verlies van de zelfstandigheid.

Zij wezen erop hoe men signalen van slechtziendheid kan herkennen. Dat kunnen zijn: het bezigen van afstandsverkorting, angst bij het voortbewegen, schrikreacties, verminderde belangstelling voor de omgeving, passiviteit, het vermijden van oogcontact en de hand boven de ogen houden.

Bij deze signalen kan men naar de opticien gaan, die kan doorverwijzen naar de huisarts. Deze kan vervolgens zorgen voor een afspraak bij de oogarts. Pas daarna komen centra zoals Visio of Bartiméus in beeld, waar gezocht wordt naar passende oplossingen. Daarbij komen hulpmiddelen zoals een taststok, verlichtingsadviezen, het gebruik van contrast en vergroting én de inzet van andere zintuigen zoals tast aan bod.

Bij een beperking van het gezichtsvermogen is het gehoor extra van belang.  Er kan sprake zijn van slechtziendheid of blindheid én slechthorendheid of doofheid; in welke combinatie dan ook, wordt het doof-/blindheid genoemd.

Signalen van slechthorendheid zijn zachtere, vervormde of moeilijker te onderscheiden geluiden. Tinnitus of oorsuizen kan ook.
Problemen daarbij zijn: evenwichtsproblemen, misverstaan, miscommunicatie, isolement, wantrouwen, verlies van grip op het eigen leven, taal- en spraakproblemen en het verlies van zelfstandigheid. Dat vertaalt zich vaak in het vragen iets te herhalen, niet begrijpen wat er gezegd wordt, foute antwoorden geven, de radio of televisie harder te zetten, harder te gaan praten, onrustig gedrag zoals het draaien met het hoofd of de ogen, het zich terugtrekken in de eigen wereld, ‘Oost-Indische’ doofheid, boosheid, frustratie en zelfs agressie.

Het is van belang te zorgen voor begrip, juiste afstand, een aangepast spreektempo, vragen om bevestiging, ondersteuning met gebaren of schrift, goede akoestiek, verlichting en het vermijden van achtergrondrumoer.

Vaak is slechthorendheid een verborgen problematiek omdat het niet opvalt, er andere verklaringen gegeven worden, men constateert dat iemand zaken niet meer goed kan benoemen vanwege verwardheid, het zou horen bij de leeftijd, er niet geklaagd wordt én men compensatiestrategieën hanteert.

De dames gaven de KBO’s de deels al eerdergenoemde adviezen mee om steeds te letten op goede verlichting, goed contrastgebruik, aangepaste materialen, hulp bij vervoer, letten op het gehoor, het werken met kleinere groepen etc.

“Durf te vragen”

Onze eigen belastingadviseur Gerrit Oosterhof ziet het in de praktijk. Voor mensen met AOW en een klein pensioentje is het handig na te laten kijken of zij voor zorgtoeslag (als je veel zorgkosten hebt) of voor huurtoeslag in aanmerking komen. Gerrit adviseert om een proefberekening te laten maken i.v.m. zorg- en huurtoeslag.  Iedereen kan bij de belastingadviseurs met vragen hierover terecht. Dat kan zonder kosten, ook als men niet behoort tot de 130 mensen die nu hun belasting laten invullen door KBO.

Anne van der Loop van de gemeente Meierijstad, die ook werkt voor de gemeente Bernheze, sprak over veel regelingen waar ook ouderen recht op kunnen hebben:

• Individuele inkomenstoeslag aanvragen : extra geld van de gemeente als u al lang van een laag inkomen leeft.
• Hulp bij financiën en schulden: schuldhulpverlening is bedoeld voor personen of gezinnen die zelf hun schulden niet meer kunnen betalen. Liefst werkt men preventief.
• Collectieve zorgverzekering: goed verzekerd voor minder geld bij een laag inkomen.
• Bijzondere bijstand: u komt in aanmerking voor bijzondere bijstand als u door bijzondere omstandigheden hogere kosten heeft die u niet (geheel) zelf kunt betalen.
• Regeling maatschappelijke participatie: in het geval van een laag inkomen is dat mogelijk.
• Formulierenbrigade: hulp bij het invullen van moeilijke formulieren.
• Maatschappelijk ondersteuningsfonds gemeente Bernheze: deze regeling is alleen bestemd voor inwoners van Bernheze, maar wordt uitgevoerd door Meierijstad.

Nol Braks sprak over de ondersteunende rol van Ons welzijn. Hij presenteerde tot slot de folder ‘Durf te vragen Heeswijk Dinther Loosbroek’ , gemaakt in samenspraak met de KBO’s van HDL, Actief Burgerschap HD, Lichtpunt HDL, Samen sterk HDL en TAP Bernheze.

Daarin staat vermeld bij wie men zoal terecht kan met vragen over bijv. financiële zorgen, eenzaamheid, basisvaardigheden, vervoer, mantelzorg en gepast wonen.

De folder ligt bij huisartsen, culturele centra, bibliotheek etc.

En wat viel op?

Alle sprekers benadrukten hoe graag zij mensen vooruithelpen of het nu op lichamelijk of op financieel vlak is; zij zijn blij als mensen met hun vragen komen. Loop je tegen problemen aan waar je niet goed raad mee weet, dan is het dus altijd goed bij hen aan te kloppen.